Prawidłowo zbilansowana dieta małego dziecka to najlepszy sposób na wspieranie jego prawidłowego rozwoju w okresie, kiedy młody organizm kształtuje się najintensywniej. Skomponowanie jadłospisu dostarczającego odpowiednie ilości energii i ważnych składników odżywczych może być dla rodziców wyzwaniem. Dowiedz się, jak mu sprostać.
Co znajdziesz w tym artykule:
W kluczowym okresie 1000 pierwszych dni życia, dziecko nie tylko bardzo intensywnie się rozwija, ale także kształtują się u niego nawyki żywieniowe, które prawdopodobnie zostaną z nim na całe życie. Oznacza to, że sposób żywienia w tym czasie wpływa zarówno na dojrzewanie młodego organizmu, jak i na przyszłe wybory żywieniowe dziecka. Warto pamiętać, że prawidłowa dieta to także najlepsza profilaktyka chorób dietozależnych. W tym kontekście warto zadbać o odpowiednio zbilansowany jadłospis – najpierw niemowlęcia, a później małego dziecka.
W pierwszych miesiącach życia niemowlę jest karmione wyłącznie mlekiem mamy. Pokarm kobiecy zaspokaja wszystkie jego potrzeby żywieniowe i dostarcza składniki ważne dla kształtowania się m.in. odporności. Etap rozszerzania diety służy zapoznaniu malucha z nowymi smakami, innymi niż mleko. Kiedy dziecko skończy 1. rok życia, jego jadłospis jest już bardzo urozmaicony, powinien zawierać składniki z różnych grup produktów – warzywa, owoce, mleko i produkty mleczne, mięso, ryby, jaja, produkty zbożowe, tłuszcze.
Prawidłowa dieta, czyli jaka?
Roczniak wciąż ma specjalne potrzeby żywieniowe – na przykład aż 6 razy więcej witaminy D i 4 razy więcej żelaza oraz wapnia niż osoba dorosła1 – dlatego jego dieta powinna różnić się od menu starszych członków rodziny.Potrzebuje prawidłowo skomponowanego jadłospisu, który dostarczy mu wszystkie niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju składniki w odpowiednich ilościach – białko, tłuszcze, węglowodany, a także witaminy i składniki mineralne. Tymczasem, jak pokazują wyniki badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, aż 94 % dzieci po 1. roku życia otrzymuje niewystarczającą ilość witaminy D z dietą, a niedobory wapnia występują w dietach 42 % z nich2.
Jak uniknąć niedoborów?
Nieodpowiednia dieta, czyli taka, w której brakuje ważnych witamin i składników mineralnych, ma negatywny wpływ na rozwój oraz funkcjonowanie młodego organizmu. Właśnie dlatego warto pamiętać, że w prawidłowo zbilansowanym jadłospisie dziecka po 1. roku życia ważne miejsce wciąż zajmuje mleko i jego przetwory (również wtedy, kiedy mama wciąż karmi piersią). Roczniak powinien spożywać 2 porcje mleka (w tym mleka modyfikowanego) i 1 porcję innych produktów mlecznych dziennie3. To źródło wapnia, ważnego dla wzrostu kości i zębów. Mleko modyfikowane dopasowane do potrzeb dzieci po 1. roku życia dostarcza także ważną dla odporności witaminę D i żelazo – składniki, których często brakuje w diecie najmłodszych. Wybór mleka modyfikowanego zawsze najlepiej skonsultować z lekarzem pediatrą.
1W przeliczeniu na kg masy ciała, zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski, pod red. M. Jarosz, IZZ, Warszawa 2017.
2„Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok”, Weker H., Socha P., wsp., Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2017.
3Weker H., Barańska M., Strucińska M., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, 2012.