Czy Twoje dziecko się najada?

W pierwszych tygodniach karmienia dziecko może ssać pierś bardzo krótko, za to upomina się o kolejny posiłek tuż po poprzednim. Możesz mieć wrażenie, że karmienie noworodka odbywa się praktycznie bez przerwy – stąd również brak pewności, czy dziecko się najadło.    

Dzieje się tak, ponieważ żołądek niemowlęcia jest bardzo mały – w pierwszych dniach po porodzie ma wielkość orzecha włoskiego. Dlatego tak szybko się napełnia, a dodatkowo wasz rytm karmień dopiero się ustala. Dodatkowo pokarm mamy jest lekkostrawny i co wiąże się z tym, że mały żołądek szybko się opróżnia.

Jeśli chcesz mieć pewność, że dziecko się najada, staraj się postępować zgodnie z poniższymi wskazówkami.

Kontroluj liczbę karmień piersią

W pierwszych tygodniach powinnaś karmić co najmniej 8-10 razy w ciągu doby – bardzo ważne są tutaj również karmienia nocne. W ciągu dnia przerwa pomiędzy posiłkami nie powinna być dłuższa niż 3 godziny, w nocy –  4 godziny.

W niektórych sytuacjach zalecane jest, by budzić dziecko na karmienie:

• jeśli dziecko nie skończyło jeszcze 6 miesięcy, a od ostatniego posiłku minęło więcej niż 4 godziny, co jest szczególnie istotne jeżeli dziecko urodziło się małe lub niedostatecznie przybiera na wadze.
• jeżeli w pierwszych tygodniach życia domaga się jedzenia rzadziej niż 8 razy na dobę.

Jeśli przystawiasz dziecko do piersi z zalecaną częstotliwością, powinno otrzymać taką ilość pokarmu, by czuło się najedzone. 

Upewnij się, że dziecko prawidłowo ssie pierś

Obserwuj dziecko podczas karmienia piersią. Sprawdź, czy uchwyciło pierś prawidłowo - Twoja brodawka wraz z większą częścią otoczki powinna znajdować się w jego buzi, a usta maluszka powinny szeroko obejmować brodawkę. Prawidłowe uchwycenie brodawki do ssania szczególnie na początku nie jest łatwe – nie należy szybko się poddawać jeżeli na początku się to nie udaje. Przyjrzyj się również, czy dziecko skutecznie ssie, czy tylko porusza buzią. Niemowlę często traktuje pierś mamy jak smoczek, a przytulając się do niej, zaspokaja potrzebę bliskości.

Jeśli karmienie przebiega tak, jak powinno, usłyszysz cichutkie, miarowe odgłosy połykania mleka. Natomiast odgłos cmokania może być sygnałem, że dziecko chwyciło pierś nieprawidłowo i należy je przystawić jeszcze raz.

Aby dziecko się najadło, musi opróżnić przynajmniej jedną pierś. To, jak długo karmisz piersią, nie ma tu aż takiego znaczenia – każde dziecko jest inne i ma własne tempo ssania. Jedno opróżni pierś w 5-10 minut, innemu zajmie to nawet 30-45 minut.

O tym, jak przystawiać dziecko, by prawidłowo ssało pierś i mogło się najeść, opowiada materiał wideo:

Zwróć uwagę na nastrój dziecka

Najedzone dziecko jest wyraźnie zadowolone. Jeśli między karmieniami jest spokojne i radosne, możesz mieć pewność, że posiłki zaspokoiły jego głód.

Jeżeli po karmieniu piersią dziecko pręży się złości i jest niespokojne, to czasami może być (ale niekoniecznie) to sygnał, że jeszcze się nie zaspokoiło głodu – wówczas spróbuj kontynuować karmienie.

Nie podawaj dziecku piersi za każdym razem, kiedy płacze. Przyczyną płaczu dziecka może być wiele powodów: zmęczenie, strach, znudzenie, mokrą pieluszkę, ból brzuszka i wiele innych. Płacz może być również oznaką, że dziecko nałykało się powietrza i nie może mu się odbić. 

Obserwuj swoje piersi

Około 3.-4. doby po narodzinach dziecka piersi są obrzmiałe i napełnione mlekiem. To objawy naturalnego etapu laktacji, nazywanego nawałem pokarmu. W tym czasie odczujesz wyraźną ulgę, kiedy dziecko opróżni pierś w czasie karmienia. Dzięki temu łatwo poznasz, że ssało skutecznie i jest najedzone.

W kolejnych tygodniach piersi napełniają się pokarmem nawet po 2-3 godzinach od ostatniego karmienia, a po przystawieniu dziecka poczujesz, jak stają się miękkie, gdy pokarmu ubywa.

Kiedy laktacja się ustabilizuje – czyli po około 6 tygodniach – piersi mogą być miękkie zarówno przed, jak i po karmieniu. Możesz jednak być zupełnie spokojna – Twój organizm poznał już potrzeby dziecka i przestał robić zapasy, a Ty zapewniasz dziecku ilość pokarmu odpowiednią do jego potrzeb. 

Sprawdzaj, czy dziecko przybiera na wadze

Jeśli dziecko moczy pieluszkę, wypróżnia się, opróżnia piersi regularnie i jest radosne, w zasadzie ważenie go nie jest potrzebne, chociaż to tempo przybierania na wadze jest najczulszym obiektywnym parametrem do oceny czy dziecko otrzymuje odpowiednią ilość pokarmu. Dlatego warto to jednak zrobić "dla własnego spokoju" – po wypisaniu ze szpitala waż noworodka raz na 5-7 dni. Jeśli dziecko zbyt słabo przybiera na wadze (mniej niż 150-200 g tygodniowo), trzeba skontaktować się z pediatrą lub doradcą laktacyjnym. 

Karmienie noworodka - czemu dziecko nie przybiera na wadze?

• jeśli niemowlę nie przybiera na wadze przez krótki okres, może to być spowodowane chwilowym osłabieniem organizmu, np. z powodu przebytej infekcji. Ponadto, każde dziecko rozwija się we własnym tempie - zwiększenie masy ciała Twojego maluszka nie musi pokrywać się w 100% z podręcznikowym modelem rozwoju niemowlaka;
• sprawdź, czy bobas nie ulewa nadmiernie części pokarmu - zdarza się, że dzieci zasypiają w trakcie karmienia. Zadbaj o to, by Twój maluch skończył posiłek, bo to właśnie mleko końcowe ma dla niego najwięcej wartości;
• upewnij się, że Twój organizm funkcjonuje prawidłowo. Problemy z laktacją mogą być wynikiem stresu, depresji poporodowej, a także zastoju pokarmu, obrzęku lub zapalenia piersi, a także innych schorzeń.

Karmienie dziecka piersią - co zrobić, żeby przybrało na wadze?

• upewnij się, że dziecko prawidłowo pobiera pokarm. Czas przystawiania malucha do piersi nie jest równoznaczny z czasem aktywnego pobierania mleka z piersi. Jeśli nie wiesz, jak odróżnić ssanie od zwykłego przytulania się do piersi nasłuchuj regularnego odgłosu przełykania pokarmu;
• staraj się karmić dziecko częściej - co 2-3 godziny - oraz dłużej, tak by maluch pobrał bardziej tłuste i wartościowe mleko. Pamiętaj, że dziecko o zbyt małej masie ciała należy wybudzać w nocy do karmienia;
• spróbuj dokarmiać malucha mlekiem podawanym w innej formie, np. strzykawką lub łyżeczką.

Nie masz pewności, czy dziecko się najada?

Pełna pieluszka nie jest miarodajnym sygnałem, że dziecko zjadło tyle, ile potrzebowało. Niektóre dzieci karmione piersią wypróżniają się po każdym posiłku lub już w jego trakcie, inne po kilku godzinach, a jeszcze inne co kilka dni.

Bardziej wiarygodnym kryterium do oceny, czy dziecko się najada, jest tzw. test pieluszkowy, czyli kontrolowanie liczby mokrych pieluszek.

Oddawanie moczu jest też ważną wskazówką, czy dziecko nie jest odwodnione np. z powodu biegunki lub gorączki. Dlatego podczas choroby warto kontrolować liczbę zmoczonych pieluszek.

Test pieluszkowy – co to takiego?

W I kwartale życia niemowlę w ciągu doby wypija ok. 700-900 ml mleka mamy lub mleka modyfikowanego i często moczy pieluszki. Jeśli robi to regularnie, możesz mieć pewność, że otrzymuje właściwą ilość pokarmu.

Pieluszka noworodka nie będzie tak ciężka, jak starszego niemowlęcia, które je znacznie więcej. Jeśli używasz jednorazowych pieluszek i nie jesteś pewna, czy dziecko ją zmoczyło, przyłóż papier toaletowy do pieluszki i przyciśnij – na papierze zaobserwujesz wilgoć.

Ile mokrych pieluszek powinnaś zaobserwować:

• pierwsze dwie doby po porodzie – 1-2 na dobę 
• od trzeciej doby – 6-8 pieluszek
• od szóstego tygodnia mokrych pieluszek będzie coraz mniej – do 5-6 na dobę.