Żółtaczka związana z karmieniem piersią

• Żółtaczka fizjologiczna pojawia się w 2.-3. dobie po porodzie, osiąga szczyt dwa dni później i ustępuje po 7-10 dniach. W tym typie żółtaczki poziomy bilirubiny nie są wysokie. Występuje u 40-60% dzieci urodzonych w terminie oraz 80-100% wcześniaków. Im wcześniej dziecko przyszło na świat, tym większe ryzyko wystąpienia żółtaczki. Nie wymaga ona leczenia.
• Żółtaczka patologiczna towarzyszy stanom chorobowym. Może pojawić się już w 1. dobie życia i trwać nawet kilka tygodni. Występuje, gdy poziom bilirubiny szybko narasta i znacznie przekracza normy. Przyczynami mogą byćm.in. konflikt grup krwi rodziców, choroby wątroby, infekcje. Konieczna jest szczegółowa diagnostyka i leczenie dziecka w szpitalu, ponieważ skrajnie wysokie stężenia bilirubiny mogą uszkadzać mózg. Takie sytuacje zdarzają się niezwykle rzadko.

Ekspert radzi

• Jak powstaje żółtaczka? Krwinki czerwone, których głównym zadaniem jest transport tlenu do wszystkich narządów, zużywają się i muszą być zastępowane nowymi. W wyniku rozpadu hemoglobiny zawartej w krwinkach czerwonych powstaje barwnik – bilirubina. Po przemianach w wątrobie jest ona wydalana z organizmu. Kiedy rozpadających się krwinek czerwonych jest bardzo dużo albo gdy wątroba nie pracuje wystarczająco efektywnie- dochodzi do wzrostu poziomu bilirubiny we krwi. Powoduje to żółte zabarwienie skóry, błon śluzowych, twardówek. Objaw ten to właśnie żółtaczka.
• Jak rozpoznać żółtaczkę? Pierwszym objawem żółtaczki u noworodka jest zażółcenie, które zaczyna się od twarzy i stopniowo obejmuje tułów i kończyny. Cała skóra jest żółtawa, podobnie białka oczu. Istotne jest, by dziecko w tym okresie przyjmowało wystarczającą ilość płynów i robiło 2-3 kupki na dobę. Jeśli żółtaczka pojawiła się już w pierwszej dobie życia, poziomy bilirubiny są wysokie lub są obecne inne objawy chorobowe –konieczna jest fachowa diagnostyka w szpitalu.

Jak leczyć żółtaczkę?

Fototerapia. Jedną z częściej stosowanych metod leczenia jest fototerapia. Specjalnie dobrane świetlówki emitują światło o odpowiednim natężeniu. Przez cały okres naświetlania maluch musi mieć zasłonięte oczy i powinien być rozebrany, może mieć na sobie jedynie pieluszkę. Regularnie powinno się zmieniać pozycję dziecka.

Odpowiednie odżywianie i nawadnianie. Dziecko szybciej pozbędzie się nadmiaru bilirubiny, gdy będzie miało wystarczającą ilość energii i wody, potrzebnych do intensywnych przemian metabolicznych. W niektórych przypadkach trzeba przez pewien czas podawać dziecku pasteryzowany pokarm mamy lub mleko modyfikowane.

Żółtaczka związana z karmieniem piersią - jest to szczególny rodzaj żółtaczki. Może mieć różne podłoże i dlatego dzielimy ją na 2 typy:

• Postać wczesna to znacznie nasilona żółtaczka fizjologiczna spowodowana niewystarczającym odżywieniem dziecka w pierwszych dniach po porodzie. Może to wynikać z nieprawidłowego ssania lub błędów popełnianych na początku laktacji. Leczenie zwykle polega na częstym karmieniu i ewentualnie fototerapii.
• Postać późna, zwana żółtaczką pokarmu kobiecego, pojawia się pod koniec pierwszego tygodnia życia, może utrzymywać się do 12. tygodni, a poziomy bilirubiny mogą być bardzo wysokie. Jest spowodowana obecnością w pokarmie mamy substancji opóźniających metabolizm bilirubiny. Aby rozpoznać ten typ żółtaczki, należy przez 12-24 (czasem 72) godziny podawać dziecku pasteryzowany pokarm mamy, ewentualnie mleko modyfikowane. Jeśli poziom bilirubiny w tym czasie znacząco spadnie- rozpoznajemy żółtaczkę pokarmu kobiecego. W leczeniu stosuje się fototerapię i czasowe karmienie pasteryzowanym mlekiem mamy lub mlekiem modyfikowanym. O czasie naświetlania i momencie powrotu do karmienia piersią decyduje lekarz. Ten typ żółtaczki wymaga specjalistycznej opieki, ponieważ nieleczony może prowadzić do poważnych powikłań u zdrowych wcześniej niemowląt.