Karmienie piersią – najlepsza profilaktyka alergii

Mleko matki – najlepsze dla alergika

Karmienie piersią to jeden z podstawowych elementów wspierających prawidłowy rozwój oraz naturalną odporność dziecka podczas 1000 pierwszych dni jego życia. Pierwsze miesiące i lata życia to najintensywniejszy czas rozwoju w życiu człowieka. Wtedy właśnie kształtują się m.in.:

• metabolizm,
• preferencje smakowe,
• nawyki żywieniowe.  

Mleko matki jest najlepszym i najodpowiedniejszym pokarmem, który dopasowuje się do zmieniających się potrzeb i możliwości niedojrzałego organizmu niemowlęcia. W przypadku karmienia piersią szczególnie ważne są pierwsze chwile po narodzinach, ponieważ pokarm, jaki daje wtedy dziecku mama – tzw. siara  – zawiera wiele cennych składników wspierających odporność niemowlęcia. W okresie karmienia piersią warto też pamiętać o prawidłowej, zbilansowanej diecie matki, która zapewni jej zdrowie i prawidłową laktację.

Wyjątkowy skład mleka matki

Mleko mamy to kombinacja unikalnych składników o właściwościach odpornościowych, przeciwzapalnych oraz stymulujących procesy rozwoju niemowlęcia, stąd jego ogromne znaczenie dla wzrastającego i dojrzewającego organizmu¹. Pokarm kobiecy zmniejsza ryzyko lub łagodzi przebieg wielu chorób, w tym zakażeń układu pokarmowego. Wyjątkową cechą mleka mamy jest dynamika zmian i właściwości w trakcie każdego karmienia oraz zróżnicowanie jego składu podczas doby i w następnych miesiącach laktacji². W skład kobiecego mleka wchodzą:

• woda – która nawadnia organizm oraz zaspokaja pragnienie dziecka;
• białka – niezbędne do prawidłowego wzrastania dziecka;
• węglowodany – przede wszystkim laktoza, inaczej cukier mleczny, źródło energii dla niemowlęcia;
• oligosacharydy;
• tłuszcze – w tym długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe wspierające rozwój wzroku;
• czynniki odpornościowe – makrofagi, limfocyty, lizozym, laktoperoksydaza, laktoferyna oraz immunoglobuliny A, G i M;
• mikroelementy – wspierające m.in. prawidłową budowę szkieletu (wapń) czy wspierające układ odpornościowy(żelazo);
• witaminy – np.  A i C wspierające rozwój odporności.

Eliminowanie pokarmów

Wiele mam karmiących piersią bojąc się o ryzyko wystąpienia alergii u dziecka, stosuje dietę eliminacyjną. Decyzja o eliminacji jakichkolwiek produktów lub ich grup z jadłospisu karmiącej mamy powinna być podejmowana wyłącznie w porozumieniu z lekarzem. Nie ma potrzeby wykluczać potencjalnych alergenów z diety mamy karmiącej ze względów profilaktycznych.

Jeśli jednak w okresie karmienia piersią u niemowlęcia pojawią się objawy alergii, po konsultacji z lekarzem konieczne może okazać się wyeliminowanie z diety mamy produktów je wywołujących. Objawy alergii pokarmowej są różne, jednak najczęściej są to zmiany na skórze. Typowymi oznakami są występujące zaczerwienienia i podrażnienia skóry, a także nadmierne ulewanie, kolki czy wzdęcia brzuszka lub biegunka.  Istotna jest obserwacja niemowlęcia pod kątem tych objawów. Natomiast decyzję o zastosowaniu diety eliminacyjnej należy bezwzględnie konsultować z lekarzem, aby nie doprowadzić do niedoborów żywieniowych – szkodliwych zarówno dla kobiety karmiącej, jak i jej dziecka.

Dieta mamy karmiącej

Stosowanie się do zaleceń przedstawionych w Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej jest najlepszym sposobem na prawidłową i zbilansowaną dietę również dla kobiety karmiącej piersią. Zalecenia uwzględniają w niej również codzienną aktywność fizyczną, o której karmiąca mama nie powinna zapominać. Prawidłowy jadłospis mamy powinien składać się z:

• warzyw i owoców,
• produktów zbożowych,
• nabiału,
• mięsa i ryb,
• tłuszczów roślinnych.

Kobieta w swojej diecie powinna natomiast unikać konserwantów, sztucznych barwników czy wzmacniaczy smaku. Dodatkowo wskazana jest suplementacja kwasu foliowego i odpowiednie spożycie ryb bogatych w wielonienasycone kwasy  tłuszczowe.

¹http://pediatria.mp.pl/karmienie-piersia/84217,mleko-matki-to-fenomen-natury
²IMiD Żywienie niemowląt, źródło: http://www.imid.med.pl/images/do-pobrania/Zywienie_niemowlat_www.pdf
³Kaczmarski M, Wasilewska J, Cyrta-Jarocka E et al., Alergia pokarmowa u dzieci i młodzieży. Polskie stanowisko, Standardy Medyczne 2012, t. 9, nr 1: 9–56